مرد سالاری

اندیشمندان فمینیست بحق از جور جامعه مردسالار بر زنان سخن ها گفته اند، اما جامعه مردسالار فقط بر زنان جور نمی کند- مردان هم قربانیان این نظم اجتماعی اند. نظام مردسالار عمدتاٌ بر مبنای تصویر "نر آلفا" (Alpha Male) شکل گرفته است. و ارزشهای "مردانه" غالباً صفاتی است که در "ابر مرد" یا "نر آلفا" یافت می شود، صفاتی مانند قدرت جسمی و جنسی بالا، ظرفیت زیاد برای خشونت ورزی، روحیه رقابت پیشگی، اعتماد به نفس بالا، قدرت رهبری، سلطه جویی، بی رحمی، خودمحوری، و امثال آنها. و همین ارزشهاست که رفته رفته به "جاذبه های مردانه" (خصوصاً در چشم زنان) تبدیل می شود، و زنان را به کمند خود به سوی مردان می کشاند.
اما حقیقت این است که بسیاری از مردان "نر آلفا" نیستند. یعنی بسیاری از آن ویژگیهای "مردانه" را ندارند یا در سطح رقیقتری بازمی نمایند. در اینجاست که تصویر "نر آلفا" مردان را به دو گروه "قوی" و "ضعیف" تقسیم می کند. مردان قوی صفات "مردانه" را با شدّت بسیار بیشتری از مردان ضعیف بروز می دهند. و در نتیجه در هرم قدرت مردان ضعیف در مرتبه ای فروتر و نزدیکتر به جایگاه زنان قرار می گیرند. و این منزلت فروتر به آسانی می تواند دستمایه تحقیر یا سرکوب این مردان شود- خصوصاً که زنان هم غالباً در این فرآیند سرکوب به یاری مردان آلفا می آیند. به همین دلیل است که مردان غالباً سخت می کوشند که ولو برای حفظ "آبرو" به داشتن صفات "نر آلفا" تظاهر کنند. این چهره بیرونی اما نمی تواند حقیقت درونی مرد را بپوشاند. و نتیجه به نوعی احساس حقارت یا شرم بسیار عمیق و درونی در بسیاری از مردان می انجامد. برای مثال، آمارها نشان می دهد که بسیاری از مردان در دوران کودکی یا نوجوانی مورد آزار یا سوء استفاده جنسی قرار گرفته اند. اما برای این مردان بسیار دشوار و کشنده است که درباره این تجربه های دردناک دوران کودکی سخن بگویند، و در نتیجه زخم عمیق این تجربه ها غالباً خون چکان در کنه روان شان پنهان می ماند. یا بسیاری از مردان همجنس گرا، خصوصاً مردانی که رفتارهای به اصطلاح "زنانه" دارند، مهمترین هدف تحقیر "نرهای آلفا" (و شرکای مؤنث شان) هستند. حتّی مردان غیرآلفا هم معمولاً این مردان "زنانه" را محمل خوبی برای تحقیر و اثبات "مردانگی" خود می یابند.
اما این ساختار مردسالارانه به مردان آلفا هم آسیب می رساند. مردان آلفا غالباً از بیان احساسات خود ناتوان هستند، ارزش بسیاری از جنبه های زندگی را که معمولاً ذیل صفات "زنانه" تعریف می شود، درنمی یابند، و از تجربه آنها ناتوان اند. و به محض آنکه شرایط زندگی به نحوی تغییر می کند که روحیات آلفا کارآیی خود را از دست می دهد (مثلاً در شرایطی که قدرت جسمانی یا قدرت اعمال خشونت نقش تعیین کننده ای در پیروزی در رقابتها ندارد، یا ساختار نهادها نه بر مبنای رقابت که بر مبنای شفقت و همکاری متقابل بنا می شود)، مردان آلفا امتیازات برتری بخش خود را از دست می دهند، و چه بسا دشوارتر از مردان غیرآلفا بتوانند با اقتضائات شرایط تازه سازگار شوند.
صنعت پورنوگرافی از جمله عوامل مهمی است که مدل "نر آلفا" را خصوصاً در ذهنیت پسران نوجوان شکل می بخشد. آمارها نشان می دهد که حدود هفتاد درصد نوجوانان پسر نگاه و الگوهای جنسی خود را از فیلمهای پورنو می آموزند. در این فیلمها مردان غالباً در نقش "نرهای آلفا" ظاهر می شوند. و اوج لذّت جنسی با تصاحب قاهرانه شریک جنسی دست می دهد. این فیلمها ذوق جنسی خاصی را در نوجوان می پروراند، و تصویر خاصی از یک مناسبات جنسی "موفق" و یک "مرد واقعی" در ذهن او می نشاند که بعدها در متن زندگی خانوادگی اش به انواع بحرانهای روحی و عاطفی می انجامد.